Hoe vergelijk je het koppel van een midden- en hubmotor?

Wat is het koppel van de motor?

Wielmotoren (zoals de motoren van Van Raam) hebben een lange levensduur. Veel e-bikes hebben echter een middenmotor, waarbij het koppel altijd hoger is dan bij een hubmotor. Echter mag je deze koppels niet één-op-één met elkaar vergelijken.

De kracht van de motor wordt het koppel genoemd, dit wordt uitgedrukt in Newtonmeter (Nm). 10 Newton komt overeen met 1 kg. Stel dat een motor 100 Nm heeft en je maakt een stok van 1 meter aan de motor, dan kan deze 10 kilo tillen aan de punt van de stok.

Het koppel van een hubmotor wordt gemeten op de motor-as, waar de motor omheen draait. Bij een middenmotor wordt het koppel gemeten op de trapas. Dit is de reden dat de motoren niet één-op-één met elkaar te vergelijken zijn. Belangrijk om te vermelden is, is dat het koppel los staat van de omtrek van het wiel. Het maakt dus voor het koppel niet uit of de motor een groot of een klein wiel aandrijft.

Koppel vergelijken

Om kracht te kunnen vergelijken, moet gekeken worden naar de kracht op hetzelfde punt. In dit artikel wordt gekeken naar de kracht op het aangedreven wiel. Dit is de kracht die de fiets daadwerkelijk kan leveren.

Als je het koppel wil vergelijken, moet je dus uitrekenen welk koppel er op het aangedreven wiel komt. Voor fietsen waar de hubmotor in het wiel zit, is dit makkelijk. Dit is gelijk aan het koppel van de motor. Bij fietsen waar de hubmotor via een ketting het wiel aandrijft, moet er rekening gehouden worden met de overbrengingsverhouding (hoe snel draait het ene kettingwiel ten opzichte van het andere) tussen de tandwielen op de motor en het wiel.

Dat laatste geldt ook voor de middenmotor, alleen dan moet er rekening gehouden worden met de overbrengingsverhouding tussen de trapas en achterwiel. Hierbij moet rekening gehouden worden met de versnellingsnaaf. De naaf heeft namelijk, vanwege het schakelen, een negatieve invloed op het koppel.

Easy Rider driewielfiets met wielmotor/hubmotor vergeleken met 2 middenmotoren

Zie de koppelgrafiek van de Easy Rider driewielfiets ten opzichte van 2 middenmotoren.

In de grafiek kun je goed zien dat het koppel van de middenmotor met 85 Nm in het begin sterker is, maar bij hogere snelheid wordt het koppel steeds lager en komt zelfs onder het koppel van de hubmotor terecht. Hierbij wordt rekening gehouden met het schakelen; bij een trapassnelheid van 40 RPM (RPM staat voor ronden per minuut) wordt er overgeschakeld naar de volgende versnelling. Er is voor 40 RPM gekozen, omdat dit veel door de doelgroep van Van Raam wordt gefietst.

Ook is te zien dat een middenmotor van 48 Nm over het hele verloop van het koppel maar voor een korte tijd wat sterker is dan een hubmotor. Bij de Bosch CX heb je tot 5 km/u wat meer kracht, maar daarna zul je minder kracht ervaren als bij een Easy Rider driewielfiets met een hubmotor.

Vanaf een fietssnelheid vanaf ongeveer 6 km/u is het koppel van een Easy Rider met hubmotor sterker dan een middenmotor.

Samengevat: hoe vergelijk je het koppel?

Wil je het koppel van een middenmotor vergelijken met het koppel van een hubmotor, dan kan dat niet één-op-één. Je zult het koppel van de motor om moeten rekenen naar het koppel op het aangedreven wiel, inclusief alle overbrengingsverhoudingen. Daarnaast is het bij een middenmotor van belang om rekening te houden met de versnellingsnaaf en in welke versnelling deze staat.

Het koppel van de Van Raam motoren is bij een hogere snelheid sterker dan het koppel van een middenmotor.

Waarom voor- of achterwielmotor in plaats van middenmotor?

De motor van de trapondersteuning zit bij de Van Raam fietsen in het voorwiel, in het achterwiel of op de achteras tussen de wielen. Maar waarom is dit eigenlijk? En wat is het voordeel van een voorwielmotor, achterwielmotor en een motor op de achteras in plaats van een middenmotor? Lees hier alles over in het artikel ‘Waarom voor- of achterwielmotor in plaats van middenmotor?’.